Türk müziğinin 6 bin yıl öncesinden bugüne yansıyan repertuar ve icra şekilleri, günümüz tıbbında, fiziksel ve ruhsal birçok hastalığın tedavisinde yeniden umut oldu.
Yurt dışında ve yurt içinde açtığı müzik terapi merkezinde çalışmalar yapan yüzlerce müzik terapist yetiştiren etnomüzikolog ve müzik terapisti Yrd. Doç. Güvenç, yaptığı açıklamada, Türk tarihi ve kültüründe önemli bir yeri olan makam müziği ile tedavinin, günümüz tıbbında yeniden güncellendiğini söyledi. Batı'da birçok ülkede, müziğin, tedavi yöntemi olarak kullanıldığını ve modern tıbbın içinde yer aldığını vurgulayan Güvenç, müzikle terapinin ilk izlerinin Azerbaycan'daki Gobustan Kayalıkları'nda görülen dans eden insan figürlerinden, 14 bin yıl öncesine dayandığının ortaya çıktığını kaydetti.
Buna göre, bazı makamların organlarla ve günün saatleriyle ilişkisi şöyle:
Nihavent makamı (oğlak, yay burcu): Öğleden sonra ikindi zamanı etkisi fazla. Kan dolaşımı, karın bölgesi, kalça, uyluk ve bacak bölgelerinde etkili. Kulunç, bel ağrısı ve tansiyon rahatsızlıklarında faydalı. Kuvvet ve barış duygusu veriyor.
Rast makamı (koç burcu) : Gece yarısı ve seher zamanları etkili. Kas, kemik, baş, göz, beyin ve yağlara etki ediyor. Fazla uyumayı engelliyor, düşük nabzın yükselmesine yardımcı oluyor. Akıl ve felç hastalıklarına iyi geliyor. Tedavi değeri yüksek olan dört esas makamdan biri olan rast makamı kişilerde sefa, neşe, iç huzuru ve rahatlık hissi veriyor.
Rehavi makamı (terazi burcu): Seher zamanı ve ikindi ile yatsı arası etkili. Sağ omuz, baş ağrıları, burun kanamaları, ağız çarpıklığı, balgamdan gelen hastalıklara ve akıl hastalarında faydalı. Doğuma yardımcı oluyor. Göğüs, mide ve basen için faydalıdır. Sonsuzluk ve yer çekiminden kurtulma duygusu veriyor.
Hüseyni makamı (akrep burcu): Sabah ile öğlen arası etkisi daha fazla. Güzellik, iyilik, sessizlik, rahatlık verir ve ferahlatıcı özelliği var. Karaciğer, kalp ve mide için faydalı. Kendine güven ve kararlılık duygusu veren bu makam iç hastalıklara iyi geliyor. Otistik ve spastik hastalıklarda faydalı.
Hicaz makamı (yay burcu): Yatsıdan sabaha kadar olan zamanda etkisi var. Kemik, beyin ve çocuk hastalıklarında tedavi edici etkisi var. Üro–genital sisteme ve böbreklerde etki gücü fazla. Göğüs bölgesi diğer önemli etki alanı. Düşük nabız atımını yükseltir. Alçak gönüllülük duygusu verir. Acemaşiran makamı: Güneşin doğmasından önceki alaca karanlıkta etkilidir. Kemiklere ve beyne etkili. Vücutta yağ dengesine yardımcı oluyor. Yaratıcılık duygusu ve ilham veriyor. Durgun düşünce ve duyguları canlandırıyor. . Doğumu kolaylaştırıyor ve anne karnındaki çocuğun yanlış duruşlarının düzelmesine yardımcı oluyor. Ağrı giderici ve spazm çözücü özelliği var. Lezzet hissi veren bu makam vücudun gevşemesine yardımcı oluyor.
Uşşak makamı (balık burcu): Fecirden kuşluk vaktine kadar, gün batımında ve perşembe günleri daha etkili. Kalp, ayak rahatsızlıkları, damla ağrılarında faydalı. Gülme, sevinç, kuvvet ve kahramanlık duyguları veriyor. Derin aşk ve mistik duyguların ifade aracı olan bu makam uyku ve istirahat için faydalı, gevşeme hissi veriyor.
Zengüle makamı (başak burcu) : Gün batımından sonra etkili olan bu makam kalça eklemleri ve bacak içleri ile ilgisi bulunuyor. Kalp hastalıklarına, menenjit ve beyin hastalıklarına etkili oluyor. Beyin hastalıkları ve ruh hastalıklarının tedavisi için mide ve karaciğer ateşini yok ediyor. Uyku ve masal duygusu veriyor.
Zirefkend makamı (yengeç burcu): Uyku vakti etkili. Sırt, mafsal ağrılarına ve kulunca faydalı. Beyinle ilgili ağız çarpılmasına, kalp, ciğer, göğüs, kalça ve sağ omuza etkili. Dinleyen topluluğun neşesini arttırıyor ve derin duygu hissi veriyor.
Büzürk makamı (aslan burcu): Güneşin doğmaya başladığı zamandan kuşluk vaktine kadar etkili. Kişilerde vesvese ve korkuyu yok ediyor. Kulunç ve beyin hasarı ile ortaya çıkan şiddetli hastalıklarda yararlı. Boyun, boğaz, göğüs, ciğer ve kalp ve yan böğür (basen) için etkili.
Irak Makamı (boğa burcu) : Venüs bağlantılıdır. Toprak tabiatlıdır. Kuşluk ve ikindi vakti etkilidir. Kuru-soğuk karakterdedir. Kara safra ile ilişkilidir. Karakteri dişi olup, etkisi Cuma günü ve geceleri fazladır. Menenjit, beyin ve akıl hastalıklarına faydalıdır. Omuz, kol, sol kol ve ellere etkilidir. Başın üst tarafına etkisi belirtilmektedir. Lezzet verir, düşünme ve kavrama konusunda etkilidir. Korku gidericidir. Saldırganlığı önleyici ve nevrotik hastaları tedavi edici etkisi vardır. Tarih olarak en az 7 asırlıktır. Spiritüel tesiri görülür. Irak-ı Acem'den gelmektedir.
Neva Makamı (kova burcu): Hava tabiatlı, kuru-soğuk özellik gösterir. Kara safra bağlantılıdır. Dişi özellik gösterir. Gece ve kuşluktan ikindiye kadar olan zamanda etkisi fazladır. Göğsün sağ tarafına, böbreklere, omurilik, kalça ve uyluk bölgelerine etkisi vardır. Üzüntüyü giderir ve lezzet verir. Gönül okşayan makam adıyla bilinir. Kötü fikirleri kovduğu, cesaret ve yiğitlik verdiği, gönül sevinci oluşturduğu ileri sürülür. Kuvvet ve kahramanlık duyguları meydana getirir. Akıl hastalıklarının tedavisinde faydalıdır. En eski makamlardandır. Bul
